پویشی در علوم انسانی

سیدحسن تقی زاده در عرصه اندیشه، به ویژه در دیدگاه هایش درباره فرهنگ و تمدن غرب، بسیار افراطی است. عقاید او درباره فرهنگ و تمدن غرب، تغییر خط فارسی به لاتین، نخست بسیار تند و نسنجیده بود؛ وی می پنداشت که صنعتی شدن کشور، پیشرفت علمی، آزادی سیاسی و عقیده، رشد فرهنگی و آموزشی، از راه «اخذ بلاشرط آداب و عادات فرنگ» و دستورالعمل قراردادن این شعار که: «ایران باید ظاهراً و باطناً، جسماً و روحاً فرنگی مآب شود و بس.» میسر است. تقی زاده با ساده انگاری و بی آن که از نظریات و فرضیات علمی درباره تغییر خط آگاه باشد، می پنداشت که تغییر خط فارسی به لاتین، سوادآموزی را آسان می کند و راه را برای تحول فرهنگی کشور هموار می سازد. او بعدها به خطای خود پی برد و بارها با صراحت، روش گذشته اش را نکوهش و دیدگاه های خود را تعدیل و تصحیح کرد. در خطابه معروف باشگاه مهرگان گفت: «این جانب در تحریض و تشویق، اولین نارنجک تسلیم به تمدن فرنگی را در چهل سال قبل بی پروا انداختم».